Patrick Modiano laureatem literackiej Nagrody Nobla

Patrick Modiano laureatem literackiej Nagrody Nobla

Patrick Modiano

Danuta Bartosz: Piętnasty Nobel dla Francji

Patrick Modiano laureatem literackiej Nagrody Nobla - "za kunszt pamiętania i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji" - ogłosiła  Akademia Szwedzka.

Na giełdzie nazwisk najczęściej pojawiała się białoruska reportażystka Swietłana Aleksijewicz oraz japoński powieściopisarz Haruki Murakami.  Również Polacy znaleźli się na liście potencjalnych laureatów. Wśród nich byli Hanna Krall, autorka reportażu „Zdążyć przed Panem Bogiem”, oraz poeta Adam Zagajewski.

69- letni Modiano 10 grudniu odbierze w Sztokholmie osiem milionów koron nagrody (około 265 tys. dolarów).

Patrick Modiano urodził się 30 lipca 1945 roku w Boulogne - Billancourt pod Paryżem. Jego ojciecAlbert Modiano miał dosyć tajemniczy życiorys, jest postacią niejednoznaczną.  Matka była aktorką teatralną. Rodzice dosyć szybko się rozwiedli, Patryka wychowywali przeważnie dziadkowie.

Zadebiutował w 1968 roku książką „La place de l’étoile” (Miejsce gwiazdy"). W Polsce pierwsze jego dzieła ukazały się jeszcze w latach 80., jednak nigdy nie był zbyt popularny w naszym kraju. Na język polski  przetłumaczono tylko 6 z blisko 30 jego książek. Najbardziej znane powieściModiano to "Zagubiona dzielnica”, „Nawroty nocy”, "Katarzynka" (bajka dla dzieci i dorosłych) oraz "Ulica ciemnych sklepików", za którą dostał Nagrodę Goncourtów. W książce pojawia się motyw ojca Modiano, który był  ukrywającym się podczas wojny włoskim Żydem.

Modiano napisał także dwa scenariusze filmowe: "Lacombe Lucien" (1974) oraz "Bon voyage" (2003).  Film  "Lacombe Lucien" o chłopcu, który wykorzystał koneksje z okupantem do zemsty nad kolegami. Film wywołał olbrzymią furię. Wydawca filmu Louis Malle wyjechał z Francji do USA. .

Patrick Modiano jest mistrzem prozy nastroju. O swoim pisarstwie mówił, że "Liczy się pierwsze zdanie... Wychodzę zawsze od konkretu, żeby iść w stronę fikcji... Jedno jest pewne: prawie wszystkie książki Modiano mają charakter dedektywistyczny, trzymają w napięciu, i we wszystkich chodzi o poszukiwanie samego siebie.

W twórczości Modiano przewijającym się motywem jest pamięć, tożsamość oraz historia. Scenerią dużej części jego książek jest Paryż oraz Francja w latach drugiej wojny światowej.

Tuż przed ogłoszeniem nagrody Nobna ukazała się jego nowa książka "Źebyś nie zgubił się w dzielnicy". Kolejna narracja na ten sam temat, a więc znaki zapytania z jego przeszłości...

Jak co roku literacki Nobel wywoływał falę spekulacji i domysłów. Kandydatów do nagrody nominuje Akademia Szwedzka (osiemnastu szwedzkich akademików). Data ogłoszenia zwycięzcy nie jest wcześniej znana – dzięki temu członkowie Akademii mogą podać nazwisko laureata dopiero, gdy zakończą się wszystkie ewentualne spory. 

W tym roku zwycięzca został ogłoszony wyjątkowo szybko, co może sugerować, że kapituła była wyjątkowo zgodna. Wśród potencjalnych laureatów najczęściej wymieniani byli Haruki Murakami oraz Swietłana Aleksijewicz. Autor „Kroniki ptaka nakręcacza” jest jednym z najpopularniejszych pisarzy z Japonii. Od kilku lat pojawia się wśród faworytów do literackiego nobla. 

Duże szanse miała ponoć także Białorusinka Aleksijewicz. Jest autorką reportaży dotyczących historii i społeczeństwa państw byłego Związku Sowieckiego. Jej „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” czy „Ostatni świadkowie” to arcydzieła reportażu. Również ona od kilku lat jest wymieniana jako „pewniak” do szwedzkich nagród.

Mocnym kandydatem był także Kenijczyk Ngugi wa Thiong’o. W Polsce jest znany głównie z książek „Chmury i łzy” oraz „Ziarno pszeniczne”, wydanych w naszym kraju jeszcze w latach 70. Ten były więzień polityczny od blisko 40 lat mieszka w Stanach Zjednoczonych.

 

zdjęcie pochodzi z portalu:

http://www.tvp.pl/krakow/kronika/wideo/10-x-2014-godz-2200/17198310